در هنگام نصب فیبرنوری به چه مواردی باید دقت شود
کابل فیبر نوری و کابل مسی زوج به هم تابیده (Twisted Pair) شباهت‌های زیادی دارند. هر دو معمولاً به صورت حلقه یا روی قرقره عرضه می‌شوند، توسط افراد مشابه و برای اهداف یکسان نصب می‌شوند و حتی ظاهرشان قبل و بعد از نصب شبیه به هم است. اما تفاوت فیزیکی بین هادی‌های مسی و شیشه‌ای باعث می‌شود که روش‌های نگهداری و نصب آن‌ها متفاوت باشد. اگر یک سیم مسی را بپیچانید، احتمالاً فقط خم می‌شود، اما اگر یک تکه شیشه را بپیچانید، می‌شکند. این مثال ساده نشان می‌دهد که نصب فیبرنوری بسیار شکننده‌تر است و نیاز به مراقبت بیشتری دارد.
انتقال داده از طریق نور نیز چالش‌های خاص خود را دارد، از جمله مسائل ایمنی و تمیزی. یادگیری نصب صحیح کابل فیبر نوری زمان و تلاش می‌طلبد. در این مقاله، به ۱۰ کاری می‌پردازیم که هرگز نباید با کابل فیبر نوری انجام دهید تا از آسیب‌های احتمالی جلوگیری کنید.
۱. هرگز هنگام نصب فیبرنوری داخل انتهای فیبرنوری نگاه نکنید
نور تولیدشده توسط لیزرهای فیبر نوری برای چشم انسان نامرئی است، اما انرژی کافی برای آسیب دائمی به شبکیه چشم را دارد. حتی اگر فیبر به نظر غیرفعال برسد، ممکن است هنوز خطرناک باشد. بنابراین، هرگز مستقیماً به انتهای فیبر نگاه نکنید. این کار نه‌تنها خطرناک است، بلکه هیچ اطلاعات مفیدی نیز در اختیار شما قرار نمی‌دهد.
۲. کابل فیبرنوری را بدون رعایت نکات ایمنی قطع نکنید
برش کابل فیبر نوری می‌تواند باعث تولید ذرات ریز شیشه شود که به‌راحتی از طریق چشم، ریه‌ها و پوست جذب می‌شوند. این ذرات در بدن باقی می‌مانند و می‌توانند مشکلات سلامتی ایجاد کنند. بنابراین، هنگام کار با فیبر نوری، همیشه از وسایل حفاظت فردی (PPE) مانند عینک ایمنی، ماسک و دستکش استفاده کنید.
۲-الف. ذرات شیشه را بی‌دقت دور نریزید
در فرآیند cleaving (برش دقیق فیبر)، ضایعات شیشه‌ای ایجاد می‌شود که باید به‌درستی جمع‌آوری و دفع شوند. از یک ظرف مخصوص جمع‌آوری اشیاء تیز (sharps container) برای نگهداری این ضایعات استفاده کنید.
۲-ب. تجهیزات حفاظت فردی (PPE) را فراموش نکنید
حتی اگر کار شما فقط شامل برش کوتاه فیبر باشد، استفاده از عینک ایمنی، ماسک و دستکش ضروری است. ذرات شیشه می‌توانند به پوست نفوذ کنند و باعث تحریک یا آسیب شوند.
۲-پ. دیگران را در معرض خطر قرار ندهید
اگر در یک محیط مشترک کار می‌کنید، مطمئن شوید افراد دیگر نیز از خطرات احتمالی آگاه هستند. حتی یک تیم ناآگاه ممکن است با برش نادرست فیبر، محیط را آلوده کند.
۲-ت. کابل را بیش از حد کوتاه نکنید
همیشه قبل از برش، اندازه‌گیری دقیق انجام دهید. برش بیش از حد کابل فیبر نوری می‌تواند مشکلاتی در نصب ایجاد کند و هزینه‌های اضافی به همراه داشته باشد.
۳. روی کابل فیبر نوری راه نروید یا آن را له نکنید
کابل‌های فیبر نوری در برابر فشارهای جانبی بسیار حساس هستند. برخلاف کابل‌های مسی که می‌توانند تا حدی فشار را تحمل کنند، فیبر نوری به‌راحتی آسیب می‌بیند. بنابراین، از انداختن یا قرار دادن اجسام سنگین روی آن خودداری کنید. در انبار و حمل‌ونقل نیز باید از کابل در برابر فشارهای جانبی محافظت شود.
۴. از مسیرهای مخصوص کابل مسی برای فیبرنوری استفاده نکنید
مسیرهای نصب کابل مسی (مانند D-ring، J-hook و bridle ring) برای فیبر نوری مناسب نیستند، زیرا فشار موضعی ایجاد می‌کنند و می‌توانند باعث تضعیف سیگنال یا حتی شکستن فیبر شوند. در صورت اجبار، از داکت‌های انعطاف‌پذیر (innerduct) برای محافظت از فیبر استفاده کنید.
۵. کابل فیبر نوری را همراه با کابل مسی نکشید یا دسته‌بندی نکنید
کشیدن همزمان فیبر نوری و کابل مسی می‌تواند باعث پیچیده شدن فیبر بین کابل‌های مسی شود و فشارهای نامتعادل ایجاد کند. حتی اگر فیبر را به‌تنهایی می‌کشید، از یک اتصال چرخشی (swivel connector) برای جلوگیری از پیچش کابل استفاده کنید. پس از نصب نیز فیبر و کابل مسی را جداگانه دسته‌بندی کنید.
۶. کابل فیبر نوری را از روی زره یا جکت بیرونی نکشید
زره‌های موجدار (corrugated armor) روی کابل فیبر نوری ممکن است محکم به نظر برسند، اما برای کشیدن کابل طراحی نشده‌اند. همیشه کابل را از طریق عضو مقاوم (strength member) که معمولاً از جنس کِولار (Kevlar) یا فلز است، بکشید. کشیدن از طریق جکت یا زره می‌تواند کابل را از هم جدا کند.
۷. کابل فیبر نوری را با نیروی بیش از حد نکشید
حداکثر نیروی کشش مجاز برای کابل فیبر نوری ۵۰ پوند-نیرو (lbf) است. برای کابل‌های از پیش متصل شده (pre-terminated)، این مقدار به ۱۶ پوند-نیرو کاهش می‌یابد. اگر در حین کشیدن مقاومت غیرعادی احساس کردید، بلافاصله توقف کنید و مشکل را بررسی نمایید.
۸. کابل را بیش از حد خم نکنید
هر کابل فیبر نوری یک حداقل شعاع خمش (minimum bend radius) دارد که در مشخصات فنی آن ذکر شده است. خمش بیش از حد باعث تضعیف سیگنال یا حتی شکستن فیبر می‌شود. از خم‌های ملایم در مسیر کابل‌کشی استفاده کنید و از محکم‌سازی کابل برای جلوگیری از خمش ناخواسته اطمینان حاصل نمایید.
۹. کابل فیبرنوری را پیچ ندهید
پیچاندن فیبر نوری می‌تواند باعث شکستن آن شود. هنگام کشیدن کابل، حتماً از اتصال چرخشی استفاده کنید تا از پیچش جلوگیری شود. همچنین، برای صاف کردن کابل، آن را از روی قرقره یا حلقه باز کنید و هرگز مانند یک آکاردئون نکشید.
۱۰. درپوش انتهای فیبر را بدون بازرسی و تمیز کردن برندارید
علت شماره یک خرابی کابل‌کشی فیبر نوری، آلودگی انتهای فیبر است. هر بار که درپوش انتهای فیبر را برمی‌دارید، باید آن را با ابزار مخصوص تمیز کنید و با یک میکروسکوپ بازرسی (inspection scope) بررسی نمایید. حتی یک ذره گردوغبار می‌تواند باعث اختلال در انتقال داده شود.
فیبر نوری یک فناوری فوق‌العاده برای انتقال پرسرعت داده است، اما نیاز به مراقبت ویژه دارد. با رعایت این ۱۰ نکته، می‌توانید از آسیب‌های رایج جلوگیری کنید و عمر کابل‌های خود را افزایش دهید. همیشه ایمنی را در اولویت قرار دهید و از تجهیزات مناسب برای نصب و نگهداری فیبر نوری استفاده نمایید.
اگر قصد نصب یا تعمیر کابل‌های فیبر نوری را دارید، آموزش صحیح و استفاده از ابزارهای تخصصی ضروری است. با رعایت این اصول، می‌توانید از حداکثر کارایی و طول عمر فیبر نوری اطمینان حاصل کنید
