ده اشتباهی که هرگز نباید هنگام کار با کابل فیبر نوری مرتکب شوید
کابل فیبر نوری و کابل مسی زوج تابیده، در نگاه اول شباهتهای زیادی دارند. هر دو معمولاً به صورت حلقهای یا روی قرقره عرضه میشوند. هر دو در محیطهای مشابهی توسط تکنسینهای یکسان و برای اهداف مشترک نصب میشوند. حتی از نظر ظاهری نیز شبیه هستند، چه قبل از نصب و چه پس از آن. اما تفاوت اصلی در رسانای این دو نوع کابل است. در حالی که کابل مسی دارای رسانای فلزی است، کابل فیبر نوری از الیاف شیشهای بسیار نازک تشکیل شده که نور را منتقل میکنند. همین ویژگی ساختاری، موجب میشود که کابلهای فیبر نوری نیازمند رفتار و مراقبت کاملاً متفاوتی باشند.
اگر یک رشته سیم را بچرخانید، معمولاً اتفاق خاصی نمیافتد، اما اگر همان کار را با یک رشته شیشهای انجام دهید، احتمال شکستگی آن بسیار بالاست. از همین جا میتوان فهمید که کابل فیبر نوری شکنندهتر از کابلهای فلزی است و باید با دقت و ظرافت بیشتری با آن برخورد شود. علاوه بر آن، انتقال اطلاعات از طریق نور، مسائل ایمنی و بهداشتی خاصی را به همراه دارد. برای آشنایی بیشتر با مهمترین نبایدهای کار با کابل فیبر نوری، در ادامه ده نکته مهم را بررسی میکنیم که رعایت نکردن آنها میتواند به آسیبهای جدی منجر شود.
هرگز به انتهای کابل فیبر نوری نگاه نکنید
یکی از اشتباهات رایج، نگاه کردن مستقیم به انتهای باز کابل فیبر نوری است. نور خروجی از این کابلها معمولاً در محدوده مادون قرمز بوده و برای چشم انسان قابل رؤیت نیست. با این حال، شدت این نور ممکن است به شبکیه چشم آسیب دائمی وارد کند. حتی اگر به نظر برسد کابل خاموش است، باز هم نباید به انتهای آن نگاه کرد. بهتر است این نکته را به یک عادت تبدیل کنیم و همیشه از نگاه مستقیم به فیبر نوری خودداری کنیم. در هر صورت، چیزی برای دیدن وجود ندارد.
هرگز کابل فیبر نوری را بدون رعایت نکات ایمنی قطع نکنید
هنگامی که کابل فیبر نوری در محل نصب بریده میشود، ذرات ریز و نامرئی شیشهای تولید میگردد. این ذرات میتوانند به راحتی از طریق چشم، پوست یا حتی ریهها وارد بدن شده و در آن باقی بمانند، زیرا بدن توانایی دفع آنها را ندارد. بنابراین، هنگام برش کابل فیبر نوری باید نکات ایمنی بهدقت رعایت شود. استفاده از دستکش، عینک محافظ و ماسک مناسب برای جلوگیری از ورود ذرات شیشهای به بدن ضروری است.
هرگز خردهشیشههای فیبر نوری را نادیده نگیرید
هنگام انجام عملیات برش یا اسپلایس، همیشه مقداری زباله شیشهای تولید میشود که باید با دقت جمعآوری و دفع شود. برای این منظور، استفاده از ظروف مخصوص ضایعات شیشهای توصیه میشود. این ظروف باید بهوضوح برچسبگذاری شده باشند تا خطر ناشی از این زبالهها به دیگران منتقل نشود.
هرگز افراد دیگر را در معرض خطر قرار ندهید
حتی اگر خودتان تمام وسایل حفاظت فردی را استفاده کرده باشید، ممکن است اطرافیانتان این کار را نکرده باشند. باید نسبت به افرادی که در اطراف محل کار شما هستند، هوشیار باشید و آنها را از خطرات احتمالی آگاه سازید. به عنوان مثال، در یک پروژه تخلیه کابلها در دیتاسنتر، استفاده از کارگران بدون آموزش و تجهیزات مناسب میتواند برای آنها بسیار خطرناک باشد. آگاهیبخشی و آموزش، کلید اصلی پیشگیری از حوادث است.
هرگز کابل فیبر نوری را بیش از حد کوتاه نکنید
برش بیش از حد کابل میتواند موجب پشیمانی شود، زیرا اگر طول کابل کافی نباشد، نصب کامل نخواهد بود و هزینه و زمان اضافی برای تعویض یا افزایش طول کابل صرف خواهد شد. همیشه قبل از برش، اندازهگیری دقیق انجام دهید و از روش معروف «دو بار اندازهگیری، یک بار برش» استفاده کنید.
هرگز روی کابل فیبر نوری قدم نگذارید یا آن را تحت فشار قرار ندهید
در مقایسه با کابلهای مسی، فیبر نوری حساستر است و نمیتوان به سادگی آن را در کف اتاق رها کرد یا در پشت وانت انداخت. فشار جانبی، حتی اگر ناچیز باشد، میتواند باعث شکستگی الیاف داخلی شود. بنابراین، هنگام حمل و نگهداری، کابل فیبر نوری باید از ضربه، فشار و اشیای سنگین محافظت شود. استفاده از محفظههای مقاوم و حمل ایمن توصیه میشود.
هرگز از مسیرهای طراحیشده برای کابلهای مسی استفاده نکنید
مسیرهایی که برای کابلهای مسی طراحی شدهاند، مانند رینگها و قلابها، معمولاً هر چند فوت یک بار کابل را حمایت میکنند. این نوع حمایتها باعث ایجاد فشار نقطهای روی کابل فیبر نوری میشود که میتواند موجب آسیب یا افت سیگنال شود. اگر مجبور به استفاده از چنین مسیرهایی هستید، بهتر است از لولههای انعطافپذیر داخلی استفاده کنید تا فشار به صورت یکنواخت توزیع شود.
هرگز کابل فیبر نوری را همراه با کابلهای مسی نکشید یا دستهبندی نکنید
کشیدن کابل فیبر نوری در کنار کابلهای مسی، به خصوص اگر در یک بسته یا دسته قرار بگیرند، میتواند منجر به وارد آمدن نیروی پیچشی یا جانبی شود. این فشارها ممکن است باعث شکستگی الیاف داخلی یا کاهش کیفیت انتقال نور شوند. همچنین کابلهای فیبر نوری در حین کشیده شدن تمایل دارند تاب بردارند. برای جلوگیری از این موضوع، استفاده از اتصالات چرخشی هنگام کشیدن کابل پیشنهاد میشود.
هرگز کابل فیبر نوری را از زره فلزی یا پوشش بیرونی نکشید
زره فلزی که روی برخی از کابلهای فیبر نوری وجود دارد، اگرچه ظاهر مناسبی برای گرفتن دارد، اما برای کشیدن کابل طراحی نشده است. این زره معمولاً به کابل چسبیده نیست و کشیدن آن ممکن است باعث جدا شدن زره از کابل یا آسیب به ساختار داخلی شود. برای کشیدن کابل، باید از عضو تقویتی (معمولاً ساختهشده از نخ کولار یا فلز) استفاده کرد. این عضو تقویتی درون کابل قرار دارد و تنها بخشی است که برای تحمل نیروی کشش طراحی شده است.
هرگز کابل فیبر نوری را با نیروی زیاد نکشید
حداکثر نیروی کشش مجاز برای کابلهای فیبر نوری بهطور معمول در حدود ۵۰ پوند است. در مورد کابلهای از قبل کانکتور شده، این مقدار حتی کمتر، حدود ۱۶ پوند است. اگر در هنگام کشیدن کابل، مقاومت بیش از حد یا توقف ناگهانی احساس شد، فوراً عملیات را متوقف کرده و علت را بررسی کنید. کشیدن بیش از حد میتواند موجب پارگی پوشش کابل یا شکستن رشتههای نوری شود.
هرگز کابل فیبر نوری را بیش از حد خم نکنید
هر کابل فیبر نوری دارای شعاع خم مشخصی است که در مشخصات فنی آن ذکر شده است. خم کردن بیش از حد باعث شکست نور در محل خمیدگی یا حتی شکستگی کامل الیاف میشود. استفاده از قوسهای نرم در لولهگذاری و همچنین اطمینان از عدم خمشدگی ناگهانی کابل در نقاط نصب بسیار ضروری است. حتی کابلهایی که از نوع «مقاوم به خمشدگی» هستند، نیز دارای محدودیتهایی در میزان خمیدگی مجاز میباشند.
هرگز کابل فیبر نوری را نپیچانید
پیچاندن کابل فیبر نوری، چه به صورت عمدی و چه بهطور ناخواسته در حین نصب، میتواند باعث شکستن الیاف داخلی شود. اگر کابل به صورت حلقهای باشد، باز کردن آن با حرکت کششی مانند آکاردئون میتواند موجب پیچ خوردگی شود. همواره باید کابل را به صورت رول از حلقه یا قرقره خارج کرد و از ایجاد پیچخوردگی جلوگیری نمود.
هرگز بدون بازرسی و تمیز کردن، درپوش انتهای کابل را برندارید
آلودگی در سطح اتصال فیبر نوری، مهمترین دلیل افت کیفیت ارتباط و شکست عملکرد سیستم است. ذرات گرد و غبار یا چربی میتوانند به راحتی به سطح انتهایی فیبر بچسبند. حتی ممکن است ابزار تمیزکننده خود باعث آلودگی شود. بنابراین، استفاده از ابزارهای بازرسی نوری برای مشاهده مستقیم و تمیز کردن دقیق قبل از اتصال کابل، ضروری است. با این روش میتوان از بسیاری از مشکلات ناشی از آلودگی پیشگیری کرد.
نصب و نگهداری کابلهای فیبر نوری نیازمند رعایت دقیق نکات فنی و ایمنی است. بر خلاف کابلهای مسی، یک اشتباه کوچک مانند پیچاندن یا خم کردن بیش از حد، میتواند باعث از کار افتادن کامل سیستم شود. با در نظر داشتن این ده نکته اساسی و رعایت دستورالعملهای صحیح، میتوان از عملکرد بهینه کابلهای فیبر نوری اطمینان حاصل کرد. آموزش، آگاهی و تمرین، سه اصل کلیدی در نصب موفق کابلهای نوری هستند. با رعایت این اصول، نه تنها از آسیب به تجهیزات جلوگیری میشود، بلکه سلامت افراد حاضر در محل نیز تضمین خواهد شد.